بررسی اثر تیمارهای سولفوریک اسید، جیبرلیک اسید و دما بر جوانه زنی بذر سیکاس (cycas revolute l.)

سیکاس گیاهی با قدمت طولانی بوده و با داشتن برگ های شانه ای زیبا، امروزه از گیاهان زینتی پر طرفدار در علم باغبانی و طراحی محیط به شمار می رود، از آن جا که تنها شیوه تکثیر تجاری این گیاه از طریق بذر بوده و بذرهای آن به دلیل داشتن چندین ساز وکار خفتگی نظیر پوسته سخت و مواد بازدارنده، جوانه زنی کند و نا منظمی دارند. بنابراین تعیین ترکیب تیماری مناسب جهت تسریع دوره پس رسی و یا کاهش مدت زمان جوانه زنی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی طی سال های 84-83 انجام گرفت. بذرهای تازه برداشت شده سیکاس از رامسر تهیه و بعد از تست شناورسازی و اطمینان از قوه نامیه آن ها در معرض دو تیمار دمایی 5 و22 درجه سانتی گراد به مدت 24 هفته قرار گرفتند. بعد از اتمام تیمارهای دما، بذرها تحت تیمارهای جیبرلیک اسید 200 و 100 میلی گرم در لیتردر مدت زمان 0 ،24، 48 و72 ساعت به همراه تیمار اسید سولفوریک 15مولار با مدت زمان 0، 15، 30 و 45 دقیقه قرار گرفتند. بعد از اعمال تیمارها، بذرها در عمق 5/1 سانتی متری از ماسه ی شسته شده کشت شدند و در دمای 20/28 درجه سانتی گراد (شب/ روز) در زیر مه افشان قرار داده شدند و میزان قوه نامیه بذرها و جوانه زنی آن ها از روز دوم تا روز نودم ثبت شد. نتایج نشان داد که92 درصد از بذرهایی که در دمای 5 درجه سانتی گراد نگهداری شده بودند قوه نامیه خود را حفظ نمودند، در صورتی که بذرهای تحت دمای22 درجه سانتی گراد تنها 42 درصد زیوایی داشتند. تیمارجیبرلیک اسید و سولفوریک اسید تأثیر قابل توجهی بر جوانه زنی بذرها نشان دادند، به طوری که با افزایش غلظت این دو ماده و مدت زمان تیمار، میزان جوانه زنی و سرعت جوانه زنی افزایش یافت و بالاترین میزان جوانه زنی را تیمار جیبرلیک اسید با 200 میلی گرم در لیتر و مدت 48 ساعت نشان داد و در تیمار سولفوریک اسید بالاترین درصد جوانه زنی در مدت زمان 30 دقیقه مشاهده شد. درکل بالاترین درصد جوانه زنی، در بذور انبار شده در دمای 5 درجه سانتی گراد که در معرض تیمار جیبرلیک اسید 200 میلی گرم در لیتر به مدت 48 و تیمار سولفوریک اسید به مدت 30 دقیقه قرار گرفته بودند، مشاهده شد.